Vocht in huis. Dat is een probleem bij oude huizen door slechte isolatie. Maar ook nieuwe, goed geïsoleerde woningen kunnen last hebben van vocht. Het probleem ontstaat door de vochtige grond waarop de nieuwe huizen gebouwd zijn.

Bij nieuwe woningen is het vochtprobleem meestal redelijk snel opgelost door extra vloerisolatie en vloerverwarming.

Bij oudere woningen zijn de vochtproblemen vaak heftiger. Je moet kiezen tussen het isoleren van de vloer, dak, ramen of spouwmuur. Goed onderzoek is belangrijk, daar helpen we je graag bij.

Hoe herken je een vochtprobleem in huis?

Vochtproblemen in huis herken je zo:

• Hoog energieverbruik (Ter inschatting: Milieu Centraal zegt dat een goed geïsoleerde hoekwoning jaarlijks 1200 m2 gas nodig heeft.)
• Zichtbare schimmel- of meeldauwgroei op muren, vloeren of plafonds
• Muffe lucht in de slaapkamer, bankstel, meterkast, kruipruimte etc.
• Loslatend behang, stuc of verf
• Vlekken op de muur of het plafond
• Alg of mos op de muur
• Ongedierte, zilvervisjes, pissebedden
• Hout staat bol of vervormt
• Kletsnatte ramen
• Condens op leidingen
• Te hoge luchtvochtigheid
• Vocht of water in de kruipruimte. Dit is vooral bij woningen met een houten vloer een probleem. Zelfs bij geïsoleerde houten vloeren kan condens tussen de isolatie en de houten balken voor houtrot zorgen. Denk je erover de houten vloer te vervangen, lees dan eens deze pagina over schuimbeton.

Hoeveel vocht in huis is normaal?

Het RIVM doet onderzoek naar de gezondheidseffecten als gevolg van luchtvochtigheid. Bron 1 Een te hoge of te lage luchtvochtigheid is nadelig, dit komt zowel voor in oude als in nieuwe woningen. Na onderzoek binnen 1240 Nederlandse woningen in 2008 is dit de conclusie:

• Normaal: Luchtvochtigheid tussen 30% en 50%.
• Te laag: Luchtvochtigheid onder 30% zorgt voor droge ogen, keel en ogen. Ook kunnen houten vloer en meubels scheuren.
• Te hoog: Luchtvochtigheid van 50% of hoger zorgt voor broedplaatsen voor schimmels en ongedierte.

Hoe meet je luchtvochtigheid? En welke hygrometer of vochtmeter is goed?

Je bent nu vast benieuwd of de luchtvochtigheid in jouw woning goed is. Maar hoe meet je zoiets? Daarvoor heb je een hygrometer nodig. In de volksmond worden deze ook wel vochtmeter genoemd.

Ze zijn te vinden bij Coolblue, Blokker, Praxis etc. Maar welke meet correct? Zijn de goedkope versies net zo goed als de dure exemplaren?

Veruit de meeste mensen kopen een exemplaar van +/- 20 euro. Die zijn nauwkeurig genoeg voor huis-tuin-en-keuken doeleinden. Bron 2

Gekalibreerde hygrometers met certificaat kosten rond de 500 euro. Deze worden gebruikt in musea, drukkerijen etc. Bron 3

Wil je wel nauwkeurig meten, maar minder betalen? Zoek dan naar een precisie luchtvochtigheidsmeter. Deze kosten rond de 60 euro. Let op de meetnauwkeurigheid die uitgedrukt wordt in Hrel.

Je herkent de problemen en kunt meten, maar hoe ontstaat een vochtprobleem? Lees snel verder.

Hoe ontstaat vocht in huis? Wat zijn de oorzaken?

De volgende oorzaken zijn de belangrijkste redenen van vocht in huis.

• De woning staat op vochtige grond. Dit zorgt voor optrekkend vocht. Oude en nieuwe woningen die op kleigrond staan kunnen daar last van hebben. Het water blijft langer op kleigrond staan. Het vocht trekt mogelijk op naar de fundering als de kruipruimte laag is.
• De regenpijp is los. Let op: Dat kan ook de regenpijp van de buren zijn. Als de grond verzakt kan de regenpijp knappen. Bij heftige regenbuiten stroomt het water onder de woning. Als de buren een kruipruimte hebben waarbij het zand of klei hoger ligt, dan stroomt het water naar een plek één of twee huizen verderop.
• Water in de kruipruimte. Een droge kruipruimte is het best. Zowel voor de isolatiewaarde als ter bestrijding van ongedierte.
• Water in de spouwmuur/ doorslaand vocht. Het temperatuurverschil aan de binnen- en buitenkant van de muur kan voor condens zorgen, net als bij ramen. Lees hier verderop meer over. Bij doorslaand vocht kan de gevel het vocht niet meer tegenhouden.
• Open bestrating in de straat en/ of hoog grondwaterpeil. Verzakte bestratingen worden tegenwoordig overgelegd met straten met een open structuur. Dit zou moeten zorgen dat het regenwater sneller de grond in zakt. Dit kan echter ook uw kruipruimte inlopen.
• Afschot naar het huis toe. Uw tuin loopt af richting het huis. Een oplossing kan zijn om de tuin bij het huis te verhogen of uw tuin op het verste punt van het huis af te graven.
• Regen tegen de buitenmuur. Als er scheuren of gaten in de muur zitten, kan dit vocht veroorzaken.
• Lekkende leidingen of een druppelende douchekop.

Staat het vocht op de ramen? Zelfs op dubbelglas?

Een beetje condens op de ramen is niet erg. Het komt voor op enkelglas en dubbelglas. Vooral in het voorjaar en najaar komt het veel voor.

Condens ontstaat als het buiten kouder is dan binnen. De warme vochtige lucht raakt het koude oppervlak van het glas en vormt condens.

Is de ruimte minder goed verwarmd en minder geventileerd? Dan versterkt dat de condensvorming.

Zijn de ramen echt kletsnat? Dan kunnen er schimmels vormen en dat is schadelijk voor de gezondheid. De schimmels ontstaan als het water van het raam druipt en blijft staan. Onderop het raam is zo’n plek. Als dit heel langzaam opdroogt hebben schimmels alle tijd om zich te vormen.

Waar moet je op letten?

• Kijk of het glas lek of beschadigd is.
• Ventileer voldoende, vooral op plekken waar extra vocht aanwezig is door koken, douchen of was drogen.

Wat te doen tegen vocht in huis? Hoe moet je het bestrijden en hoe moet je het oplossen?

• Maak schoon! Het lost niet direct de oorzaak op. Maar maak het in ieder geval schoon.
• Vochtvreters als tijdelijke oplossing om vocht te verminderen.
• Elke dag ventileren. Dat doe je voor langere tijd. Bij luchten zet je de ramen wijd open om snel veel vocht kwijt te raken. Gebruik ook de mechanische ventilatie.
• Ventileer als er veel mensen thuis zijn.
• Zet het raam open na het douchen. Of zet de mechanische ventilatie op stand 3.
• Droog de badkamer ook goed af met een doek.
• Zet de thermostaat nooit lager dan 15 graden.
• Droog je je wasgoed in de woning? Ventileer de ruimte dan extra.
• Maak ventilatieroosters schoon.
• Koken. Zet de afzuiger aan en doe een raampje open.
• Elektrische luchtontvochtiger. Deze verwijdert vocht. Het nadeel is dat deze oplossing een investering van rond de 100,- kost, en stroom verbruikt.
• Vochtwerende verf. Overleg daarbij met het schilfersbedrijf of vochtwerende verf de oplossing is. Want de oorzaak van het vocht bestrijd je liefst eerst.
• Verwarm en haal vocht uit de lucht met een airco. Airconditioning haalt ongeveer één liter water per uur uit de lucht. Ter vergelijking. Een mens verliest een kwart tot een halve liter water per nacht.

Ben je op zoek naar een oplossing voor de lange termijn? Een grote bron van vocht is de vloer en de kruipruimte daaronder. Ter vervanging van een houten vloer is de isolerende vloer met schuimbeton erg interessant.

We gaan snel verder.

Zorgt een petroleumkachel of gaskachel voor vocht in huis?

Door de hoge gasprijzen worden gaskachels en petroleumkachels gebruikt als bijverwarming.

Petroleumkachels geven tijdens de verbranding waterdamp af. Qlima zegt dat dit: ‘maximaal 3 liter per 10 uur’ is. Bron 5.

Bij gaskachels kan één liter butaan voor één liter vocht zorgen. Bron 6.

Bij veel modellen wordt het vocht niet naar buiten afgevoerd via een afvoerpijp. Extra ventileren is dus nodig is als je binnenshuis verwarmt met een petroleumkachel of gaskachel. Zowel voor het zuurstofniveau als de hoeveelheid vocht.

Wat is het effect van een te hoge of te lage luchtvochtigheid op je gezondheid?

Te hoge luchtvochtigheid kan volgens de GGD (bron 4) de oorzaak zijn van:

• het verergeren van luchtwegklachten en astma;
• keelpijn;
• niezen;
• hoesten;
• verstopte neus;
• benauwdheid.

Te lage luchtvochtigheid kan volgens het RIVM (bron 1) de oorzaak zijn van:

• een droge huid;
• droge ogen (vooral in combinatie met contactlenzen);
• droge neus;
• hogere kans op infectie van luchtwegen.

Vocht in de woning na het isoleren

Ja. Ook na het isoleren is luchtvochtigheid belangrijk. In goed geïsoleerde woningen kan de luchtvochtigheid laag zijn door de warmtepomp of airco. Houd hier rekening mee. De goede isolatie kan er ook voor zorgen dat vocht vastgehouden wordt.

Hoe ruikt vocht in huis?

Vocht zorgt voor schimmel en bacteriën. Dat is de oorzaak van muffe lucht.

Muffe lucht ruik je soms direct. Vooral als de deuren gesloten blijven. Of als je thuiskomt na vakantie. Toch kan muffige lucht ook wennen. Twijfel je? Vraag dan aan iemand die je vertrouwt of je kleding muf ruikt. Of vraag aan die persoon of het muf is als hij of zij net binnenkomt.

Hoe krijg je juist meer vocht in huis?

In goed geïsoleerde woningen kan het zijn dat de luchtvochtigheid te laag is. Woningen met een schuimbetonvloer zijn soms zo goed geïsoleerd dat je wat vocht wil toevoegen aan de lucht. Dat kan vrij eenvoudig:

• Zet planten neer die water verdampen. Dit is een gezonde en natuurlijke manier.
• Radiatorbakjes kunnen een bron van bacteriën zijn. Dit raden wij dus af.
• Zet de vaatwasmachine snel open als deze klaar is.
• Hang natte was op.
• Koop een luchtbevochtiger.

Wat als oma geen raad heeft?

Op sommige vragen weet oma raad. Maar bij vragen over vocht zijn de oorzaken vaak bouwkundig.

Timmerlui of bouwvakkers kunnen je op weg helpen. Ook isolatiebedrijven kunnen je een stap verder helpen.

Nieuw is de isolatiecoach. Ze helpen je bij het kiezen tussen de isolerende maatregelen. Let op of de coach echt neutraal is. Coaches werken soms op commissiebasis. Dat kan een oplossing voor lange termijn in de weg staan.

Hoe het isoleren van de vloer een belangrijke oplossing is

Is de begane grond vloer van hout? Dan kan vocht extra lastig zijn. Zowel de nare geurtjes, schimmels en hoge energiekosten zijn vervelend.

Er zijn veel isolerende maatregelen waar je uit kan kiezen. Er zijn veel redenen om te juist te beginnen met het compleet vervangen van de houten vloer.

Kies bijvoorbeeld voor de vele voordelen van schuimbeton:

• Je bent verlost van houtrot.
• Je bent verlost van vochtproblemen in de vloer en kruipruimte.
• Je bent verlost van optrekkend vocht vanuit de vloer en kruipruimte.
• Je kunt tot 20% besparen op je energiekosten.
• Je bent klaar voor gasloos wonen.
• Het stopt geurtjes en schimmels.
• Het is geschikt voor aansluiting op een warmtepomp.
• Het is geschikt voor vloerverwarming en vloerkoeling.

Start bij de basis. Je huis verwarmen kost het meeste energie. Je wilt je huis verwarmen, en daarvoor zo min mogelijk energie gebruiken. Isoleren is stap één. Pas daarna is het verstandig om energie op te wekken met zonnepanelen, om daarna energiezuinig warmte op te wekken met een warmtepomp.

Een schuimbetonvloer is daarom een belangrijke eerste stap naar duurzaam en goedkoper wonen op lange termijn.

Bronnen:

1. https://www.rivm.nl/bibliotheek/rapporten/609021071.pdf
2. https://duux.com/product/duux-sense-hygrometer/
3. https://www.conrad.nl/nl/o/luchtvochtigheidsmeters-hygrometers-0601115.html
4. https://www.ggdhaaglanden.nl/onderwerp/vocht-en-schimmel/
5. https://www.qlima.nl/info-support/brandstofkachels/veelgestelde-vragen/
6. https://www.wetenschapsforum.nl/viewtopic.php?t=168785